Bị ốm, người lao động nên nghỉ phép năm hay nghỉ theo chế độ bảo hiểm xã hội? Trong bài viết dưới đây, Lawkey gửi tới bạn đọc những lợi ích mà người lao động có được khi lựa chọn chế độ nghỉ hằng năm và lợi ích khi chọn nghỉ theo chế độ bảo hiểm xã hội.
1. Nghỉ phép năm, hưởng nguyên lương
Nghỉ phép năm, hưởng nguyên lương là quyền của người lao động. Theo đó, nếu người lao động có đủ 12 tháng làm việc cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:
- 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;
- 14 ngày làm việc đối với người làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc người làm việc ở những nơi có có điều kiện sinh sống khắc nghiệt theo danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ Y tế ban hành hoặc lao động chưa thành niên hoặc lao động là người khuyết tật;
- 16 ngày làm việc đối với người làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc người làm việc ở những nơi có điều kiện sinh sống đặc biệt khắc nghiệt theo danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ Y tế ban hành.
Đối với người lao động có dưới 12 tháng làm việc thì thời gian nghỉ hằng năm được tính theo tỷ lệ tương ứng với số thời gian làm việc. Trường hợp không nghỉ thì được thanh toán bằng tiền.
Như vậy, nếu người lao động bị ốm nhưng lựa chọn nghỉ phép năm thì vẫn được hưởng nguyên lương.
2. Nghỉ theo chế độ bảo hiểm xã hội
Theo quy định của pháp luật, người lao động mà bị ốm đau, tai nạn mà không phải là tai nạn lao động phải nghỉ việc và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền theo quy định của Bộ Y tế; Phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 07 tuổi bị ốm đau và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền; Lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con mà bị ốm đau, tai nạn mà không phải là tai nạn lao động phải nghỉ việc và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền theo quy định của Bộ Y tế thì được hưởng chế độ ốm đau.
Về thời gian hưởng chế độ ốm đau, pháp luật quy định như sau:
Người lao động làm việc trong điều kiện bình thường, thời gian hưởng chế độ ốm đau tối đa trong một năm:
- 30 ngày nếu đã đóng bảo hiểm xã hội dưới 15 năm;
- 40 ngày nếu đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm;
- 60 ngày nếu đã đóng đủ bảo hiểm xã hội từ đủ 30 năm trở lên.
Đối với người lao động làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành hoặc làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số từ 0,7 trở lên thì:
- Được nghỉ 40 ngày nếu đã đóng bảo hiểm xã hội dưới 15 năm;
- 50 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm;
- 70 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên.
Riêng đối với người lao động làm việc trong lực lượng vũ trang nhân dân (sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân), thời gian hưởng chế độ ốm đau tối đa trong một năm sẽ căn cứ vào thời gian điều trị tại các cơ sở khám bệnh chữa bệnh có thẩm quyền. .
Người lao động nghỉ việc do mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ Y tế ban hành thì được hưởng chế độ ốm đau như sau:
- Tối đa 180 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần;
- Sau đó nếu vẫn cần tiếp tục điều trị thì được hưởng tiếp chế độ ốm đau với mức thấp hơn nhưng thời gian hưởng tối đa bằng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.
Lưu ý:
- Thời gian hưởng chế độ ốm đau trong một năm được tính theo năm dương lịch và theo ngày làm việc, không kể ngày nghỉ lễ, tết, nghỉ hằng tuần, không phụ thuộc vào thời điểm bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động.
- Việc xác định nghề, công việc, nơi làm việc của người lao động để hưởng chế độ ốm đau được thực hiện tại thời điểm người lao động bị ốm đau, tai nạn.
Trong thời gian nghỉ này, người lao động sẽ được cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả chế độ với mức hưởng tính theo tháng bằng 75% mức tiền lương đóng bảo hiểm của tháng liền kề trước khi nghỉ việc (mức hưởng tính theo ngày bằng mức hưởng tính theo tháng chia cho 24).
Với người mắc bệnh cần chữa trị dài ngày đã hưởng hết 180 ngày theo quy định vẫn tiếp tục điều trị thì được hưởng:
- 65% mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc nếu đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 30 năm trở lên;
- 55% mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc nếu đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 – 30 năm;
- 50% mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc nếu đóng bảo hiểm xã hội dưới 15 năm.
Như vậy, số tiền nghỉ ốm hưởng bảo hiểm xã hội sẽ thấp hơn so với số tiền nghỉ ốm theo chế độ nghỉ phép hằng năm, nhưng bù lại, thời gian nghỉ dài hơn rất nhiều.
Do đó, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ khi bị ốm đau mà người lao động nên suy xét lựa chọn chế độ nghỉ phù hợp.
Trên đây là nội dung bài viết “Bị ốm, người lao động nên nghỉ phép hằng năm hay nghỉ theo chế độ bảo hiểm xã hội” mà Lawkey gửi tới bạn đọc. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn miễn phí.