Theo quy định của pháp luật, thành viên Công ty TNHH hoặc cổ đông Công ty cổ phần có quyền yêu cầu công ty mua lại phần vốn góp hoặc cổ phàn trong một số trường hợp nhất định. Vậy đó là những trường hợp nào?
Điều lệ cần quy định những trường hợp thành viên hoặc cổ đông có thể yêu cầu công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần mua lại phần vốn góp hoặc cổ phần và giá mua lại phần vốn góp hoặc cổ phần.
1. Các trường hợp mua lại phần vốn góp và cổ phần
Luật doanh nghiệp năm 2014 không có quy định về các trường hợp công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên phải mua lại phần vốn góp của thành viên là chủ sở hữu. Về nguyên tắc, thành viên là chủ sở hữu công ty TNHH một thành viên chỉ được quyền rút vốn bằng cách (i) Chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ vốn điều lệ cho tổ chức hoặc cá nhân khác hoặc (ii) nhận hoàn trả phần vốn góp trong vốn điều lệ khi công ty đáp ứng một số điều kiện. Do vậy, điều lệ không thể quy định các trường hợp khác cho phép thành viên là chủ sở hữu công ty TNHH một thành viên có quyền rút vốn thông qua việc yêu cầu công ty mua lại phần vốn góp.
Điều lệ của công ty TNHH hai thành viên trở lên có thể quy định các loại quyết định của hội đồng thành viên mà khi thành viên bỏ phiếu không tán thành đối với loại quyết định đó, thành viên phản đối có quyền yêu cầu công ty mua lại phần vốn góp. Do quy định của Luật doanh nghiệp năm 2014 chỉ cho phép điều lệ quy định về các loại quyết định chứ không phải các trường hợp mà công ty có nghĩa vụ mua lại phần vốn góp của thành viên khi có yêu cầu, điều lệ không thể quy định các trường hợp bắt buộc phải mua lại khác không liên quan đến việc thành viên bỏ phiếu không tán thành đối với quyết định của hội đồng thành viên.
Không giống với trường hợp mua lại bắt buộc áp dụng với công ty trách nhiệm hữu hạn, Luật doanh nghiệp 2014 không cho phép điều lệ công ty cổ phần quy định các trường hợp khác mà cổ đông có quyền yêu cầu công ty cổ phần phải mua lại cổ phần của cổ đông trừ khi công ty tự nguyện mua lại. Như vậy, cổ đông chỉ có quyền yêu cầu công ty mua lại cổ phần trong các trường hợp mà Luật doanh nghiệp năm 2014 quy định. Theo đó, cổ đông có quyền yêu cầu công ty mua lại cổ phần của mình khi cổ đông biểu quyết phản đối nghị quyết về việc tổ chức lại công ty hoặc thay đổi quyền, nghĩa vụ của cổ đông quy định tại Điều lệ công ty có quyền yêu cầu công ty mua lại cổ phần của mình.
Lưu ý: Yêu cầu công ty mua lại cổ phần phải bằng văn bản, trong đó nêu rõ tên, địa chỉ của cổ đông, số lượng cổ phần từng loại, giá dự định bán, lý do yêu cầu công ty mua lại. Yêu cầu phải được gửi đến công ty trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày Đại hội đồng cổ đông thông qua nghị quyết về các vấn đề quy định tại khoản này.
2. Giá mua lại phần vốn góp và cổ phần
Điều lệ cần quy định mức giá mua lại phần vốn góp và cổ phần và cách thức xác định mức giá đó. Theo đó, khi công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần bắt buộc phải mua lại phần vốn góp và cổ phần, Luật doanh nghiệp năm 2014 dường như ưu tiên việc công ty và các thành viên hoặc cổ đông có liên quan thỏa thuận về giá mua.
Tuy nhiên, về cơ bản, giá mua lại phần vốn góp là (i) giá theo thỏa thuận giữa công ty và thành viên hoặc (ii) trong trường hợp không thỏa thuận được, giá thị trường hoặc giá được định theo nguyên tắc quy định tại điều lệ công ty.giá thị trường của phần vốn góp hoặc giá cổ phần là giá giao dịch trên thị trường cao nhất ngày hôm trước đó, giá thỏa thuận giữa công ty và thành viên, hoặc giá do một tổ chức thẩm định giá chuyên nghiệp xác định.
Về giá mua lại trong công ty cổ phần:
Giá mua lại về cơ bản là giá thị trường hoặc giá được định theo nguyên tắc quy định tại điều lệ công ty. Do giá thị trường bao gồm giá thỏa thuận giữa công ty và cổ đông, giá mua lại cổ phần có thể là giá thỏa thuận giữa công ty và cổ đông. Trong trường hợp không có thỏa thuận về giá và các bên yêu cầu một tổ chức định giá chuyên nghiệp định nghĩa, công ty có nghĩa vụ giới thiệu ít nhất ba tổ chức định giá chuyên nghiệp để cổ đông lựa chọn và lựa chọn đó là quyết định cuối cùng.
Lưu ý: Giá hoàn lại cổ phần ưu đãi hoàn lại hoặc cổ phần ưu đãi khác có tính chất của cổ phần ưu đãi hoàn lại tuân theo điều khoản và điều kiện áp dụng cho các loại cổ phần trên.
Trên đây là nội dung bài viết “Mua lại phần vốn góp hoặc cổ phần theo yêu cầu của thành viên hoặc cổ đông của công ty” mà Lawkey gửi tới bạn đọc. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 1900252511 để được hỗ trợ tư vấn miễn phí.